Komšija je najbolji susjed: SHPP Sarajevo - Jedinstveni uređaj koji štedi struju u motornim pogonima i do 12% i smanjuje emisiju CO2 stigao i na crnogorsko tržište

Obnovljivi izvori energije i energetska efikasnost su budućnost energetskog sektora, što sve više prepoznaju i kompanije u regionu Zapadnog Balkana. Jedna takva firma je i Small Hydro Power Plant (SHPP), osnovana je 2011. godine u Sarajevu, koja se bavi proizvodnjom električne energije iz obnovljivih izvora, projektima energetske efikasnosti u BiH i regionu, kao i posredovanjem u prodaji električne energije i konsaltingom u oblasti elektroenergetike.

Prema riječima osnivača i direktora, Amera Jerlagića, iza ove ralitivno mlade firme već je dosta poslova u navedenim oblastima, ali i ambicioznih planova za budućnost:


- Ovaj uređaj na bazi spinelektron efekta i usmjerenja elektrona štedi električnu energiju i do 12%, pa i više. To je proizvod jedinstven u svijetu i patentiran u SAD. Ostvaruje uštedu kod pumpi, kompresora, motora... Povrat investicije zavisi od količine električne energije koja se troši u toku godine i od smenskog procesa rada, ali u prosjeku je to 17 mjeseci. ULTRA uređaji se projektuju prema ostvarenoj vršnoj snazi u nekom pogonu, a ušteda je na bazi utrošene električne energije, tako da je brži povrat investicije kod onih firmi koje rade u tri smjene i troše više energije, nego onih koje rade u jednoj smjeni - objašnjava Jerlagić.

On dodaje da se smanjenjem potrošnje električne energije smanjuje se i emisija CO2 i drugih stakleničkih gasova.

- U BiH smo za četiri godine realizovali više od 23.000 kilovata instalisane snage u više različitih industrijskih grana i objekata (prehrambena, metalna, drvna, hemijska industrija, tržni centri, banke, objekti opšte upotrebe, žičare, bazeni itd). Na taj način, kroz uštedu električne energije direktno je smanjena i emisija CO2 za više od 8.000 tona, što odgovara kompoziciji od 320 cisterni od po 25 tona. Za januar već imamo ugovorenih dodatnih 5.000 kilovata instalisane snage, tako da se samo na tržištu BiH primičemo brojci od 30.000 kilovata. I Hrvatska i Slovenija, kao članice EU, vidjele su kroz instalaciju ULTRA uređaja svoju šansu za smanjenje emisije CO2 više nego što je to sama ušteda električne energije - navodi naš sagovornik, koji je i nekadašnji direktor Elektrodistribucije Sarajevo i bivši generalni direktor Elektroprivrede BiH.

Prema njegovim riječima, u Hrvatskoj je kompanija SHPP sa ULTRA uređajima trenutno angažovana na testnim projektima Hrvatske elektroprivrede (HEP) sa partnerskom firmom Fusionteam, a započeti su i prvi projekti u Crnoj Gori preko partnerske firme Elko TIM iz Podgorice, koji se tiču ugradnje ovih uređaja u poslovnom centru Merkatora u Podgorici.
Jerlagić ističe i da se plasman ovih uređaja za uštedu struje na tržište Srbije očekuje već početkom februara preko partnerske firme EEUS iz Beograda, a u planu je i distribucija na tržita Slovenije i Albanije.

- Naša vizija je da smanjimo potrošnju električne energije za 5% u BiH, a zatim i u zemljama regiona, zajedno sa smanjenjem emisije CO2, čime bismo zajedno sa našim pertnerima postali lideri u zaštiti životne sredine - kaže Jerlagić.

– Zastupamo nekoliko domaćih developerskih firmi koje su razvile svoje projekte do određene mjere i sada su spremne da ih prodaju, a SHPP se pojavljuje kao posrednik u prodaji. Trenutno postoji oko 200 megavata u 4 takva vetroparka koji su spremni za gradnju, u Livnu, Tomislavgradu i Kupresu, odnosno delu Dinarskog sistema koji je poznat po izuzetnoj snazi vjetra. I inače, zemlje regiona su kada je reč o potencijalima energije vjetra u samom vrhu u Evropi, a isto tako spadamo i u prostore sa najviše sunčanih sati, i zato se SHPP trudi da u BiH i zemlje regiona dovede strane investitore koji bi ulagali u ove obnovljive izvore električne energije. Međutim, postoje i određene prepreke koje otežavaju poslovanje u regionu, a kao najveću Jerlagić ističe nepostojanje jedinstvenih propisa.

- Na tržištima istočnog dijela bivše Jugoslavije, tu mislim na BiH, Srbiju, Crnu Goru i Makedoniju, nije dostignut stepen liberalizacije tržišta u smislu usklađenosti zakona kakva postoji u EU i to usporava i komplikuje regionalno poslovanje. Da bi se lakše ulagalo, taj okvir treba prekopirati od EU. Puno je lakše osnovati firmu i poslovati u Hrvatskoj i Sloveniji nego u ostalim ex Yu zemljama - smatra sagovornik našeg portala.

Jerlagić napominje da nam je upravo aktuelna pandemija koronavirusa pokazala da se kao države regiona moramo okrenuti jedni prema drugima.

- Ovo je bio veliki test koji je ukazao na potrebu da unaprijedimo regionalnu saradnju, da još više liberalizujemo poslovne odnose i da kao takvi možemo budemo primjer zajedničkog nastupa i na trećim tržištima - zaključuje sagovornik eKapije.


"Male hidroelektrane nisu štetne po okolinu, naprotiv"

Kao vlasnik firme koja se između ostalog bavi i gradnjom malih hidroelektrana, Amer Jerlagić se osvrnuo na sve glasnije inicijative širom regiona da se zabrani njihova izgradnja.

On napominje i da u zemljama EU kao što su Italija, Austrija, Švajcarska, Francuska i druge, nema zabrane gradnje niti pokušaja da neko otuđi privatno vlasništvo nad malom hidroelektranom.

- Problem u zemljama regiona je nepoštovanje zakona, propisa i standarda od strane pojedinih investitora, nepoštivanje onoga što je propisano vodnim dozvolama i drugim aktima, za šta su rješenje rigidne kazne - smatra Jerlagić.


U posebnim tekstovima u okviru regionalnog projekta eKapije pročitajte kako saradnju u regionu vide u kompanijama Polimac Company, Agent plus, Schrack Technik, Mins Elektro i BSK Obrenovac, kao i u privrednim komorama Republike Srpske i Srbije.

B. Petrović

Small Hydro Power Plant doo Sarajevo

SHPP doo Sarajevo

Keseco Južna Koreja

EEUS Beograd

Elko TIM Podgorica

Fusionteam Hrvatska

Amer Jerlagić

Komšija je najbolji sused

regionalni projekat eKapije

regionalna saradnja

saradnja u regionu

regionalno poslovanje

prepreke za regionalno poslovanje

obnovljivi izvori energije

energetska efikasnost

gradnja fotonaponskih postrojenja

gradnja vetroelektrana

gradnja mini hidroelektrana

gradnja MHE

solarni trekeri

ULTRA uređaj

štednja električne energije

smanjenje emisije CO2

energetski konsalting

prodaja električne energije iz obnovljivih izvora