Brza saobraćajnica sa alternativnim pravcima (Foto: Vlada Crne Gore/Screenshot)
Vlada Crne Gore je na poslednjoj sjednici usvojila informaciju o statusu realizacije projekta obilaznice oko Budve na trasi brze saobraćajnice duž crnogorskog primorja. Sagledavši trenutno stanje realizacije ovog projekta, Vlada je ocijenila da treba da se nastavi proces projektovanja za čitavu obilaznicu oko Budve koji se finansira iz bespovratnih sredstava dobijenih od Evropske komisije putem mehanizma Investicionog okvira za Zapadni Balkan.
Takođe, zaključeno je da je neophondo i pronalaženje finansijskih sredstava za analizu alternativnih koridora obilaznice oko Budve u skladu sa preporukama Prostornog plana posebne namjene za obalno područije Crne Gore.
Iz Vlade ističu da je projekat Brze saobraćajnice duž crnogorskog primorja u zoni Jadransko-jonskog koridora jedan od najznačajnih infrastrukturnih projekata iz domena putne infrastrukture u Crnoj Gori, za koji je do sada obezbijeđena i značajna podrška Evropske komisije. U strateškim dokumentima na nivou Evropske komisije ovaj projekat je označen kao "Blue Highway".
Kako je navedeno u dokumentu koji je objavila Vlada, Evropska komisija je nedavnim dopisom iz jula 2020. godine upozorila na potrebu ubrzavanja realizacije projekta obilaznice oko Budve, navodeći indikativne rokove za završetak pojedinih faza, koji ambiciozno postavljeni imajući u vidu dosadašnju dinamiku realizacije i potrebu sagledavanja prioriteta realizacije kapitalnih infrastrukturnih projekata u predstojećem srednjoročnom periodu, što je posebno aktuelizovano posljedicama pandemije Covid 19.
Očekivanje EK su da projektna dokumentacija bude završena u prvom kvartalu 2021, zaključenje ugovora o finansiranju sa vodećom finansijskom institucijom očekuje se u trećem kvartalu ove godine, zaključenje ugovora sa izvođačem radova i ugovora sa nadzornim organom očekuje se najkasnije u četvrtom kvartalu 2021. godine. Početak radova Evropska komisija očekuje najkasnije u prvom kvartalu 2022, a njihov završetak najkasnije 2024. godine.
- Na prethodno navedeni dopis Kancelarija za evropske integracije je Evropskoj komisiji uputila odgovor od 3. septembra 2020. godine ukazujući da su navedeni rokovi ambiciozni i da je realno očekivati da proces projektovanja bude okončan u trećem kvartalu 2021. godine i da bi pregovori oko zaključenja ugovora o kreditu sa vodećom finansijskom institucijom mogli započeti u četvrtom kvartalu 2021. godine, uz molbu za razumijevanje o potrebi odlaganja rokova planiranih za 2021. godinu.
Obilaznica oko Budve na trasi Brze saobraćajnice duž crnogorskog primorja zoni Jadranskojonskog koridora ukupne dužine od oko 30 km se sastoji od tri dionice - sjeverni krak od petlje Kotor do petlje Bratešići (Podlastva), središnji krak od petlje Bratešići preko petlje Budva (Markovići) do petlje Vrijesno i južni krak od petlje Vrijesno do petlje Petrovac.
Sporna pitanja u vezi sa realizacijom ovog projekta nastala su zbog toga što je, u trenutku dostavljanja prvog zahtjeva za dodjeljivanje bespovratnih sredstava u okviru 18. poziva Investicionog okriva za Zapadni Balkan za tehničku podršku 2017. godine, na snazi je bio samo Prostorni plan Crne Gore do 2020. godine, kojim je bila predviđena trasa Brze saobraćajnice na potezu Ulcinj - zaleđe Bara - zaleđe Budve - zaleđe Tivta - varijantni prelaz preko Bokokotorskog zaliva - priključak na Jadranski autoput u rejonu Herceg Novog.
- U aplikaciji je jasno bilo navedeno da je u tom trenutku na snazi samo Prostorni plan Crne Gore do 2020. godine, ističući i da se očekuje do kraja 2017. godine usvajanje Prostornog plana posebne namjene za obalno područije Crne Gore - stoji u dokumentu koji je objavila Vlada.
Skupština je u julu 2018. usvojila Odluku o donošenju Prostornog plana posebne namjene za obalno područje Crne Gore do 2030, koja je nakon toga objavljena u Službenom listu Crne Gore.
- Što znači nakon apliciranja investitora i korisnika bespovratnih sredstava, što je činjenica od posebnog značaja kako za realizaciju već obezbijeđenih bespovratnih sredstava, tako i za planiranje predstojećih nužnih investicionih aktivnosti sa vremenskih okvirom i potrebnim budžetom za realizaciju, a zbog uslovljavanja koja su definisana Prostornim planom posebne namjene za obalno područije Crne Gore do 2030. godine - objašnjeno je u dokumentu.
Ministarstvo kapitalnih investicija pripremilo je predlog odgovora Evropskoj komisiji, u kome se navodi da, uvažavajući vremenski slijed aktivnosti, investitor, odnosno korisnik sredstava nije obmanuo niti je imao takvu namjeru prema donatoru, već zahtjev za izradu Idejnog projekta ili Glavnog projekta za alternative trase južne i sjeverne poddionice obilaznice oko Budve proizilazi iz prostorno-planske dokumentacije čija obaveznost donošenja i poštovanja je i propisana važećim Zakonom o planiranju prostora i izgradnji objekata, što implicira i zaključak na obaveznu razradu alternativa trase za južnu i sjevernu pod-dionice obilaznice oko Budve, čak i ako za to ne bude odobreno proširenje granta čija realizacija je u toku.
Iz Ministarstva ističu da projekat Plavog autoputa, odnosno brze saobraćajnice duž crnogorskog primorja u zoni Jadransko-jonskog koridora ostaje jedan od ključnih infrastrukturnih prioriteta, uz uvažavanje činjenice da se blaga prednost daje započetim investicijama koje trebaju da osiguraju regionalnu povezanost Crne Gore, osiguravajući na taj način potpunije iskorištavanje razvojnih potencijala svih gravitirajućih područija, odnosno veću ekonomsku opravdanost realizacije same investicije.
- Da bi se mogla sagledati čitava investicija, u konkretnom slučaju obilaznica oko Budve, i u skladu sa tim donositi odluke u vezi sa realizacijom pojedinih njenih pod-dionica, posebno u uslovima globalno izraženih posljedica pandemije Covid-19, nephodno je da se nastavi već započeti proces izrade idejnih projekata za južnu i sjevernu poddionicu obilaznice oko Budve. Nezavisno od toga, investitor ima zakonsku obavezu baziranu na postojećim prostornim planovima da obezbijedi izradu najmanje idejnog rješenja za alternativne trase kao podršku pravilnom finalnom izboru trase uvažavajući prostorno-urbanističke karakteristike, aspekte uticaja i očuvanja životne sredine, tehničke karakteristike, saobraćajno-eksploatacione i ekonomske karakteristike.
Projektovanje trase, posebno za sjevernu poddionicu, u skladu sa odredbama prostorno-planske dokumentacije, je neophodno kako bi se, paralelno sa procesom projektovanja, pokrenula izrada Procjene uticaja za baštinu (HIA) na bazi ICOMOS smjernica, što je obaveza zahtijevana od strane UNESCO, i tek po okončanju HIA, zavisno od njenih rezultata, je moguće donositi dalje investicione odluke vezano za prelaz preko Bokokotorskog zaliva, što je dodatni razlog zbog kojeg proces projektovanja (uz analizu alternativnih koridora) treba biti nastavljen.
- Vjerujemo da nailazimo na razumijevanje da predmetni projekat ne smije biti blokiran, već da započet proces projektovanja treba i da bude nastavljen, što u ovom trenutku treba da bude prioritet u odnosu na donošenje odluke vezano za izgradnju pod-dionice, koja kao takva obezbjeđuje tranzitne saobraćajne tokove van gradskog jezgra - navodi se u odgovoru Ministarstva.
Ističu i da se projekat obilaznice Budve ne može posmatrati kao konkurencija projektu rekonstrukcije magistralnog puta Tivat-Jaz, koji tim zahvatom postaje saobraćajnica bulevarskog tipa sa četiri saobraćajne trake s glavnom svrhom prikupljanja lokalnih saobraćajnih tokova u zoni sa intenzivnom urbanizacijom.
- Na taj način će se pristupni put Bratešići osloboditi uticaja lokalnog prometa, a kapacitet obilaznice oko Budve dodatno će se povećati za tranzitne saobraćajne tokove, što joj je glavna svrha. Pitanje poređenja dva projekta, različitog ranga, ima više smislu ako govorimo o visini kapitalnih izdataka i finansijskim kapacitetima ivestitora da se u srednjoročnom periodu realizuju i ovi i drugi infrastrukturni projekti, a ne da li imaju svoju ekonomsku opravdanost, i upravo da bi Vlada donijela odluku vezano za fazu izgradnje prethodno mora imati kompletiranu projektnu dokumentaciju što je zajednički interes svih koji ulažu napore vezano za realizaciju Plavog autoputa - objašnjeno je.
Stanje i planirani vremenski okvir izrade projektne dokumentacije u ovom trenutku su sljedeći:
- Završeno je i usvojeno definisanje trase za sve tri poddionice obilaznice oko Budve, što predstavlja prvu i najvažniju fazu izrade idejnog projekta.
- Idejni projekat srednje poddionice je u završnoj fazi i biće predat na ocjenu i usvajanje u prvoj sedmici aprila.
- Idejni projekti sjeverne i južne poddionice mogu biti završeni u roku od tri mjeseca nakon obezbjeđenja geotehničkih podloga.
- Glavni projekat srednje pod-dionice će biti završen do kraja 2021. godine.
Izdanje BiH
Izdanje Srbija
Serbia Edition
Serbische Ausgabe
Vijesti
Petak, 19.03.2021.
Komentari
Ministarstvo kapitalnih investicija Crne Gore
Vlada Crne Gore
Kancelarija za evropske integracije Crne Gore
