(Foto: Loghandhouse)
Sve više ljudi u Srbiji bijeg od distanciranja, maskiranja, testiranja, gradske vreve, asfalta i saobraćaja, traži u šumama. Šumske brvnare su sve traženije, naročito od izbijanja pandemije.
Dobra vijest je da gradnja brvnare i nije toliko skup poduhvat kada se uporedi sa kvadratom kuće ili stana, tako da san "samo meda i ja na ivici šume" i život u stilu "kanadskog drvosječe", ne mora da ostane samo san. Naravno, sve zavsi od veličine brvnare, materijala i vaših želja i mogućnosti.
Najviše su na cijeni one pravljene po uzoru na kanadske i ruske, od oblica, odnosno balvana, jer su najizdržljivije, najtrajnije (maltene su vječne) i ne traže nikakvu dodatnu izolaciju, mada su tražene i kolibe od poluoblica i one od rezanih balvana (talpi), takozvane domaće talpare dinarskog tipa, koje su jeftinije.
Dejan Marić, vlasnik firme MaricCompany koja posluje na području Užica i Zlatibora, dugi niz godina se ovim poslom bavio u Rusiji, a odnedavno je riješio da se u gradnji brvnara oproba i na srpskom tržištu.
(Foto: MaricCompany)
- Brvnare gradimo uglavnom od balvana, ručno obrađenih oblica što je kvalitetnje, ali i skuplje od mašinske obrade trupaca. Naše brvnare su većinom u kanadsko-ruskom stilu, što takođe podiže cijenu, ali izrađujemo i jeftinije kolibe po ugledu na stare srpske kuće kakve se mogu vidjeti u Kusturičinom Drvengradu. Koristimo kvalitetno staro drvo, pretežno crni bor koji je jedna od najrasprostranjenjh vrsta bora u Srbiji, a u planu su nam i brvnare od smrče i jele - navodi za eKapiju.
Ističe da je
kod nas tražnja za gradnjom brvnara velika, naročito otkad je počela korona, ali da je realizacija još procentualno niska.
- Ljudi zovu, interesuju se, ali od toga se realizuje svega 1%. Korona je ljude vratila prirodi, ali je dovela i do ekonomskih problema i nije lako odlučiti se za gradnju, iako je brvnaru zapravo jeftinije izgraditi nego sazidati kuću, ili kupiti stan, a i brže, jer se brvnara u prosjeku sagradi za nekoliko mjeseci. Međutim, činjenica je i da je drvna građa poskupjela zbog naglog rasta interesovanja, što je neminovno diglo cijene. Mislim da je neophodno sa država nekako uključi u taj bizns, da motiviše ovu znatno jeftiniju i zdraviju vrstu gradnje, da omogući subvencije, makar u turističkim planinskim centrima, da ne gledamo samo beton - kaže nam Marić.
(Foto: MaricCompany)
Prema njegovim riječima,
cijena gradnje kanadske brvnare od masivnih debala, zavisno od modela (prvenstveno na koliko mjesta se lomi krovna konstrukcija), ali i od debljne trupaca, u "sivoj fazi" koja ne podrazumijeva ugradnju stolarije, podova, krova, instalacija i dr, u prosjeku košta 500 EUR po m2, plus 20% PDV.
- Za obične brvnare, talpare, cijene idu od 250 EUR po m2, dok je gradnja brvnara po sistemu "ključ u ruke", minimalno 700 EUR po m2, što ne uključuje izradu temelja koji kupac obično sam radi, ali uključuje montažu (sve su brvnare montažno-demontažne). Siva gradnja se zbog cijene više traži, jer uglavnom u ovoj situaciji svi gledaju da prođu jeftinije i da grade "prostiju" brvnaru. Ipak, treba mati na umu da se ta investicija isplati vrlo brzo. Recimo, najobičniju brvnaru, koja je iole blizu popularnih planinskih centara, možete izdavati i za 50 EUR po danu, tako da se uloženo praktično vraća za godinu do godinu i po - navodi naš sagovornik.
(Foto: MaricCompany)
On dodaje da najviše upita dobija za gradnju brvnara na planinama, uglavnom na Zlatiboru i Tari, ali da ne "zaostaje" ni okolina Beograda.
Inače, i cijene građevinskog zemljišta na planinama od prošle godine su otišle nebu pod oblake, pa tako ar na najtraženijem Zlatiboru košta i do nevjerovatnih 20.000 EUR u turističkim naseljima. Zato se za gradnju odlučuju uglavnom oni koj imaju neku "dedovinu".
Ipak, Marić ističe da se daleko od planinskih centara, što se sad najviše i traži, mogu naći placevi i po nižim cijenama, pa čak i po nekoliko hektara za par hiljada eura.
Još jedna od rijetkih kompanija u Srbiji koja nudi brvnare u kanadskom stilu je i ruska firma Loghandhouse, koja od prije nekoliko godina posluje u Slobodnoj zoni Pirot.
Vlasnici su se u Srbiju preselili iz Sankt Peterburga, odakle su i donijeli svoje dugogodšnje iskustvo u pravljenju brvnara po kanadskoj tehnologiji, koja je, kako kažu, trenutno najtraženija u Evropi.
(Foto: Loghandhouse)
- U Pirot smo došli 2018, izgradili pogon i planirali smo izvoz, ali korona nam je poremetila i planove i realizaciju. Sada smo riješili da se preorijentišemo na tržište Srbije. Za naše proizvode ima mnogo zainteresovanh ovde, ali i Srba koji žive u Njemačkoj, Austriji i Švajcarskoj, pa se nadamo da da ćemo uskoro krenuti sa prozvodnjom za ta tržišta - kažu u ovoj ruskoj firmi.
Kada je riječ o cijenama, iz firme Loghandhouse ističu da su konkurentni - njihove brvnare u sivoj fazi koštaju od 340 do 380 EUR po m2.
Naravno, za gradnju brvnare je, kao i za svaku drugu gradnju, potrebna projektna dokumentacija.
Izvođači često nude klijentima i usluge projektovanja, a Loghandhouse sarađuje sa arhitektama iz Rusije, jer oni, kako kažu, za razliku od domaćih arhitekata imaju višegodišnje iskustvo u projektovanju brvnara.
- Ukoliko klijent traži i izradu projekta i radove koji ne spadaju u sivu fazu, cijena se naravno uvećava, u zavisnosti od površine brvnare, težine izrade projekta - da li se rade samo skice projekta ili i šeme za gradnju, zatim, da li će koliba imati PVC ili drvenu stolariju koja je skuplja, brodski pod ili laminat... Sa svim tim troškovima, dakle projektovanje, stolarija, krov i instalacije, cijene se kreću u proseku od 600 do 800 EUR po m2, bez temelja, a sa gradnjom temelja i do 1.000 EUR po kvadratu, mada tu još uvijek nije uračunato ljetošnje poskupljenje građevinskog materijala, čije cijene dalje skaču iz nedelje u nedelju - kažu naši sagovornici.
U Loghandhouse inače prave brvnare od sirove građe - drvo se isiječe, donese iz šume i ručno se skida kora i obrađuje balvan, a najviše se koriste jela i bor, iz Srbije.
(Foto: Loghandhouse)
Rade po kanadskoj, ali i ruskoj tehnologiji izrade, s tim što ističu da se ruske brvnare brže grade, ali da su kanadske čvršće i stabilnije.
- Kad se brvnara sa krovnom konstrukcijom montira na temelju, najmanje pola godine, a najbolje godinu treba da odstoji i slegne se, da se balvani isuše, a tek posle se uvode instalacije i postavljaju prozori i vrata i krovni pokrivač - napominju, dodajući da svako ko nema strpljenja da sačeka da se proces sušenja i sleganja završi, rizikuje štetu u vidu crvotočine, reparacija i kraćeg trajanja brvnare.
Čuva i džep i zdravlje
Neke od glavnih prednosti brvnare, slažu se sagovornci eKapije, jesu što ona, osim što čuva "džep", čuva i zdravlje.
- Brvnare su, ako se rade kako treba, dugotrajne, a izolacija kod brvnare od oblica nije potrebna, jer debljina trupaca ljeti sprečava da se unutrašnjost pregrije, a zimi da se toplota gubi, pa tako smanjuje troškove grijanja. Osim toga, smola koju drvo odaje dobra je za disajne organe - kažu u Loghandhouse.
Ova ruska firma inače izrađuje i saune, koje su u Rusiji česte u brvnarama ili van njih, kao posebni objekti, ali kažu da u Srbiji do za sada nisu imali takve zahtjeve.
Dejan Marić ističe i da je prednost brvnare u odnosu na zidanu kuću, osim pomenutih cijena, i u tome što one mogu da se grade i zimi.
(Foto: MaricCompany)
- Baš se i preporučuje da brvnara prezimi složena kako bi se što bolje osušila - navodi vlasnik firme MaricCompany.
Takođe ukazuje i na ekološku stranu brvnare, napominjući da je grijanje uglavnom na gas, drvo i sve više na solarnu energiju.
Inače, Marić se bavi i prepariranjem životinja i duborezom, što su svakako nezaobilazni detalji kada je u pitanju enterijersko opremanje brvnara, a njegova firma po narudžbini izrađuje i namještaj od punog drveta i kovanog gvožđa.
Branislava Petrović
Izdanje BiH
Izdanje Srbija
Serbia Edition
Serbische Ausgabe
Vijesti
Četvrtak, 23.09.2021.
Komentari
